برخي از نشانه هايي كه در رفتار كودكان اوتيسمي مشهود است در كودكان سالم نيز ديده مي شود. به همين دليل شناسايي كودكان مبتلا به اختلال طيف اوتيسم كار آساني نيست.
طبق نظر كارشناسان تشخيص قطعي اين اختلال تا قبل از سن 3 سالگي كودكان امكان پذير نيست و نياز است كه والدين تا قبل از اين سن، با ديدن برخي از علائم هشدار دهنده اختلال اوتيسم، كودك خود را جهت ارزيابي دقيق تر نزد پزشك متخصص ببرند.
حتما بايد خانواده ها علائم هشدار دهنده اين اختلال را جدي بگيرند و در سن طلايي براي درمان اقدام كنند تا ميزان موفقيت روش هاي درماني افزايش يابد. در اين مقاله به برخي از علائم هشدار دهنده اختلال طيف اوتيسم در كودكان 3 سال به بالا اشاره شده است.
- كودكان مبتلا به طيف اوتيسم معمولا با تاخير در حرف زدن مواجه مي شوند و قادر نيستند نيازهاي خود را به آساني بيان كنند. تعدادي از اين كودكان هرگز حرف نمي زنند ولي گروهي ديگر اگر چه به تاخير گفتاري دچار هستند ولي نمي توانند به خوبي در يك گفت و گو شركت كنند.
- الگوهاي تكلم غير معمول در اين كودكان مشاهده مي شود. اغلب به شكل مكث دار و با صدايي بلند و يا لحني يكنواخت حرف زده و معمولا از تك واژه ها به جاي عبارات كامل استفاده مي كنند. همچنين زماني كه از آن ها سوالي پرسيده مي شود، همان سوال را به جاي جواب تكرار مي كنند.
- كودكان اوتيسمي توجهي به حرف هاي ديگران ندارند و نسبت به صدا زدن اسم خود توسط اطرافيان واكنشي بروز نمي دهند. همچنين رفتارهاي ناگهاني همچون خنده، گريه و فرياد زدن در رفتار آن ها مشهود است.
- اين كودكان معمولا با تمركز و دقت خاصي اشيا و يا يكي از خصوصيات آن ها را دنبال مي كنند.
- كودكان مبتلا به طيف اوتيسم، تقليدهاي محدودي را انجام مي دهند و به ندرت برخي از رفتارهاي والدين را تكرار مي كنند و معمولا هيچ تمايلي براي شركت در بازي هاي همچون خاله بازي نشان نمي دهند.
- اغلب دوست دارند كه به تنهايي بازي كنند و تمايلي براي شركت در بازي هاي نوبتي و اشتراك اسباب بازي هاي خود ندارند.
- اين كودكان به انجام كارهاي روتين و يكنواخت عادت دارند و به سختي تغييرات مي پذيرند. به طور مثال چنان چه مسير هميشگي كه از منزل به مهدكودك مي روند دچار تغيير شود، به شدت ناراحت شده و بهانه جويي مي كنند.
- كودكان مبتلا به اوتيسم سخت گيري وسواس گونه نسبت به غذاهايي كه مي خورند، نشان مي دهند.
- اين كودكان معمولا به شكل غير معمول با وسايل يا اسباب بازي ها به بازي مي پردازند به طوري كه ديده شده ساعات طولاني را جهت مرتب كردن و نظم بخشيدن به اين وسايل اختصاص مي دهند.
- در مواردي ديده شده كه كودكان اوتيسمي به شكل ناخودآگاه به خود ضربه مي زنند و يا دستان خود را گاز مي گيرند.
- در كودكان اوتيسمي انجام رفتارهاي تكراري همچون ضربه زدن به خود يا حركات مداوم دست ها به طرفين رايج است.
- اين كودكان در برابر تحريكات بيروني حساسيت بالايي دارند. در مواردي ديده شده كه در برابر پوشيدن لباس هاي خاص، تماس فيزيكي و خوردن برخي از غذاها به شدت مقاومت مي كنند و حتي سر و صدا نيز به راه مي اندازند.
- كودكان مبتلا به اوتيسم در برابر احساس درد نيز رفتارهاي متناقضي بروز مي دهند به عنوان مثال ممكن است در مواقعي كه صداي بلند مي شنوند، گوش هاي خود را با دست بگيرند اما متوجه زخم بدن خود نگردند.
- اين كودكان در برابر احساس ترس نيز واكنش هاي مختلفي نشان مي دهند. آن ها در مواقعي كه نياز است، هيچ گونه احساس ترسي ندارند ولي در مواقع غير لزوم به شدت مي ترسند. به عنوان مثال امكان دارد كه از ديدن وسايل معمولي بترسند ولي در مقابل ارتفاع ترسي نشان نمي دهند.
- اختلالات خواب در كودكان اوتيسمي شايع است از جمله اين مشكلات مي توان به سختي به خواب رفتن و بيداري هاي مكرر در طول شب اشاره كرد.
- در كودكان اوتيسمي مشكلات رفتاري همچون لجبازي، بيش فعالي، بي نظمي و پرخاشگري نيز ديده مي شود.
- اين كودكان قادر به درك حالات و حركات چهره افراد نيستند و نمي توانند افكار، احساسات و اهداف ديگران را در موقع صحبت به خوبي متوجه شوند. اين امر موجب مي شود اين كودكان نتوانند با ديگران ارتباط درستي برقرار كنند و سرخورده مي شوند.
- كودكان اوتيسمي معمولا از نقص ژنتيكي همچون سندرم ايكس شكننده، سندرم آنجلمن، اختلال كروموزوم 15 و تصلب دكمه اي نيز رنج مي برند كه بر عملكرد و رشد مغزي آن ها تاثير زيادي دارد.
- مشكلات گوارشي همچون يبوست، اسهال مزمن و بيماري هاي التهاب روده اي در كودكان اوتيسمي شيوع بالايي دارد كه باعث تغييرات رفتاري همچون تكان دادن دست ها، كوبيدن سر و .... در آن ها شده تا خشم و تهاجم خود را تخليه كنند.
- اختلالات تشنجي به ويژه صرع، تشنج تونيك-كلونيك، تشنج غايب و ... در اين كودكان زياد ديده مي شود.
- تعدادي از اين كودكان به خوردن چيزهاي غير خوراكي تمايل دارند. بروز چنين رفتاري براي كودكان 18 تا 24 ماهه امري طبيعي محسوب مي شود ولي كودكان اوتيسمي و ديگر مبتلايان به اختلالات رشدي با افزايش سن نيز خاك، گل يا گچ مي خورند. به اين رفتار پيكا يا هرزه خواري گفته مي شود.
اگر چه بسياري از اين علائم، نشان دهنده ابتلا كودكان 3 سال به بالا به اختلال طيف اوتيسم محسوب مي شود اما تشخيص نهايي بايد توسط پزشك متخصص صورت گيرد. زيرا تعداد زيادي از اين علائم در كودكان سالم نيز وجود دارد و طبيعي است و يا اين علائم ممكن است نشان دهنده ابتلا به يك بيماري ديگر باشد. بنابراين ملاك تشخيص اختلال اوتيسم، ارزيابي رفتار كودك توسط پزشك متخصص است.
برخي از نشانه هايي كه در رفتار كودكان اوتيسمي مشهود است در كودكان سالم نيز ديده مي شود. به همين دليل شناسايي كودكان مبتلا به اختلال طيف اوتيسم كار آساني نيست.
طبق نظر كارشناسان تشخيص قطعي اين اختلال تا قبل از سن 3 سالگي كودكان امكان پذير نيست و نياز است كه والدين تا قبل از اين سن، با ديدن برخي از علائم هشدار دهنده اختلال اوتيسم، كودك خود را جهت ارزيابي دقيق تر نزد پزشك متخصص ببرند.
حتما بايد خانواده ها علائم هشدار دهنده اين اختلال را جدي بگيرند و در سن طلايي براي درمان اقدام كنند تا ميزان موفقيت روش هاي درماني افزايش يابد. در اين مقاله به برخي از علائم هشدار دهنده اختلال طيف اوتيسم در كودكان 3 سال به بالا اشاره شده است.
- كودكان مبتلا به طيف اوتيسم معمولا با تاخير در حرف زدن مواجه مي شوند و قادر نيستند نيازهاي خود را به آساني بيان كنند. تعدادي از اين كودكان هرگز حرف نمي زنند ولي گروهي ديگر اگر چه به تاخير گفتاري دچار هستند ولي نمي توانند به خوبي در يك گفت و گو شركت كنند.
- الگوهاي تكلم غير معمول در اين كودكان مشاهده مي شود. اغلب به شكل مكث دار و با صدايي بلند و يا لحني يكنواخت حرف زده و معمولا از تك واژه ها به جاي عبارات كامل استفاده مي كنند. همچنين زماني كه از آن ها سوالي پرسيده مي شود، همان سوال را به جاي جواب تكرار مي كنند.
- كودكان اوتيسمي توجهي به حرف هاي ديگران ندارند و نسبت به صدا زدن اسم خود توسط اطرافيان واكنشي بروز نمي دهند. همچنين رفتارهاي ناگهاني همچون خنده، گريه و فرياد زدن در رفتار آن ها مشهود است.
- اين كودكان معمولا با تمركز و دقت خاصي اشيا و يا يكي از خصوصيات آن ها را دنبال مي كنند.
- كودكان مبتلا به طيف اوتيسم، تقليدهاي محدودي را انجام مي دهند و به ندرت برخي از رفتارهاي والدين را تكرار مي كنند و معمولا هيچ تمايلي براي شركت در بازي هاي همچون خاله بازي نشان نمي دهند.
- اغلب دوست دارند كه به تنهايي بازي كنند و تمايلي براي شركت در بازي هاي نوبتي و اشتراك اسباب بازي هاي خود ندارند.
- اين كودكان به انجام كارهاي روتين و يكنواخت عادت دارند و به سختي تغييرات مي پذيرند. به طور مثال چنان چه مسير هميشگي كه از منزل به مهدكودك مي روند دچار تغيير شود، به شدت ناراحت شده و بهانه جويي مي كنند.
- كودكان مبتلا به اوتيسم سخت گيري وسواس گونه نسبت به غذاهايي كه مي خورند، نشان مي دهند.
- اين كودكان معمولا به شكل غير معمول با وسايل يا اسباب بازي ها به بازي مي پردازند به طوري كه ديده شده ساعات طولاني را جهت مرتب كردن و نظم بخشيدن به اين وسايل اختصاص مي دهند.
- در مواردي ديده شده كه كودكان اوتيسمي به شكل ناخودآگاه به خود ضربه مي زنند و يا دستان خود را گاز مي گيرند.
- در كودكان اوتيسمي انجام رفتارهاي تكراري همچون ضربه زدن به خود يا حركات مداوم دست ها به طرفين رايج است.
- اين كودكان در برابر تحريكات بيروني حساسيت بالايي دارند. در مواردي ديده شده كه در برابر پوشيدن لباس هاي خاص، تماس فيزيكي و خوردن برخي از غذاها به شدت مقاومت مي كنند و حتي سر و صدا نيز به راه مي اندازند.
- كودكان مبتلا به اوتيسم در برابر احساس درد نيز رفتارهاي متناقضي بروز مي دهند به عنوان مثال ممكن است در مواقعي كه صداي بلند مي شنوند، گوش هاي خود را با دست بگيرند اما متوجه زخم بدن خود نگردند.
- اين كودكان در برابر احساس ترس نيز واكنش هاي مختلفي نشان مي دهند. آن ها در مواقعي كه نياز است، هيچ گونه احساس ترسي ندارند ولي در مواقع غير لزوم به شدت مي ترسند. به عنوان مثال امكان دارد كه از ديدن وسايل معمولي بترسند ولي در مقابل ارتفاع ترسي نشان نمي دهند.
- اختلالات خواب در كودكان اوتيسمي شايع است از جمله اين مشكلات مي توان به سختي به خواب رفتن و بيداري هاي مكرر در طول شب اشاره كرد.
- در كودكان اوتيسمي مشكلات رفتاري همچون لجبازي، بيش فعالي، بي نظمي و پرخاشگري نيز ديده مي شود.
- اين كودكان قادر به درك حالات و حركات چهره افراد نيستند و نمي توانند افكار، احساسات و اهداف ديگران را در موقع صحبت به خوبي متوجه شوند. اين امر موجب مي شود اين كودكان نتوانند با ديگران ارتباط درستي برقرار كنند و سرخورده مي شوند.
- كودكان اوتيسمي معمولا از نقص ژنتيكي همچون سندرم ايكس شكننده، سندرم آنجلمن، اختلال كروموزوم 15 و تصلب دكمه اي نيز رنج مي برند كه بر عملكرد و رشد مغزي آن ها تاثير زيادي دارد.
- مشكلات گوارشي همچون يبوست، اسهال مزمن و بيماري هاي التهاب روده اي در كودكان اوتيسمي شيوع بالايي دارد كه باعث تغييرات رفتاري همچون تكان دادن دست ها، كوبيدن سر و .... در آن ها شده تا خشم و تهاجم خود را تخليه كنند.
- اختلالات تشنجي به ويژه صرع، تشنج تونيك-كلونيك، تشنج غايب و ... در اين كودكان زياد ديده مي شود.
- تعدادي از اين كودكان به خوردن چيزهاي غير خوراكي تمايل دارند. بروز چنين رفتاري براي كودكان 18 تا 24 ماهه امري طبيعي محسوب مي شود ولي كودكان اوتيسمي و ديگر مبتلايان به اختلالات رشدي با افزايش سن نيز خاك، گل يا گچ مي خورند. به اين رفتار پيكا يا هرزه خواري گفته مي شود.
اگر چه بسياري از اين علائم، نشان دهنده ابتلا كودكان 3 سال به بالا به اختلال طيف اوتيسم محسوب مي شود اما تشخيص نهايي بايد توسط پزشك متخصص صورت گيرد. زيرا تعداد زيادي از اين علائم در كودكان سالم نيز وجود دارد و طبيعي است و يا اين علائم ممكن است نشان دهنده ابتلا به يك بيماري ديگر باشد. بنابراين ملاك تشخيص اختلال اوتيسم، ارزيابي رفتار كودك توسط پزشك متخصص است.
گفتار درماني كودكان + تكنيك ها و بازي هاي گفتار درماني